Биология 10-сынып ҚМЖ қысқа мерзім жоспары (жаратылыстану-математика бағыты) Барлағы 68 сағат (аптасында 1 сағат)
10-сынып (жаратылыстану-математика бағыты)
Барлағы 68 сағат (аптасында 1 сағат) |
||||||
№ | Сабақтың қысқаша мазмұны | Сағат саны | Сынып | мерзімі | ||
Кіріспе (1 сағат) | ||||||
1 | Биология ғылымы. Ғылымдар жүйесіндегі биологияның орны және маңызы. Биологияның басқа ғылымдармен байланысы. Жаратылыстану ғылыми пәндер жүйесіндегі «Жалпы биология» курсының алатын орны. Курстың мақсаты мен міндеттері. Көрсетілімдер: биолог-ғалымдардың портреттері, « Биологияның басқа ғылымдармен байланысы» — сызбанұсқа | 1 | * | |||
І бөлім. Цитология. Цитологияның міндеттері (1 сағат). | ||||||
2 | Заманауи цитология пәні, міндеттері және зерттеу әдістері. Цитологиялықзерттеулердің басқа биологиялық ғылымдар, медицина және ауыл шаруашылығы үшін маңызды. | 1 | * | |||
ІІ бөлім. Жасушалық теория (19 сағат) | ||||||
Ітарау. Жасушаның химиялық құрамы. (9 сағат) | ||||||
3 | Жасушаның ашылуы және зерттеу тарихы. Жасушаның теориялық негізгі қағидалары. | 1 | * | |||
4 | Жасуша дамудың бірлігі екендігі тіріорганизмнің құрылымы мен қызметінің бірлігі. | 1 | * | |||
5 | Жасушаның химиялық құрамы. Су және басқа бейорганикалық заттар, олардың жасушасының әрекеттеріндегі рөлі. | 1 | ||||
6 | Органикалық заттар: Көмірсулар, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі. | 1 | ||||
7 | Органикалық заттар: Нәруыздар, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі. | 1 | ||||
8 | Органикалық заттар: Липидтер, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі. | 1 | ||||
9 | Нуклеин қышқылдары: ДНҚ, оның құрылысы және жасушадағы рөлі | 1 | ||||
10 | Нуклеин қышқылдары: а-РНҚ, т- РНҚ, р- РНҚ және АТФ, олардың құрылысы және жасушадағы рөлі. | 1 | ||||
11 | Ферменттер, олардың тіршілік әрекеттерін реттеудегі рөлі. | 1 | ||||
2 тарау. Прокариоттық жасушаның құрылысы мен қызметі. (2 сағат) | ||||||
12 |
Прокариоттық жасушаның құрылысы. Бактериялық жасуша, оның құрылысы мен қызметінің ерекшеліктері.
№1 зертханалық жұмысы. Эукариоттық (өсімдік, жануар, саңырауқұлақ) және прокариоттық (бактериялық) жасушалардың құрылысы. |
1 | ||||
13 | Бактериялар тіршілік әрекеттерінің алуантүрлілігі | 1 | ||||
3 тарау. Эукариоттық құрылымдық- фунциялық құрылыс ерекшеліктері (8 сағат) | ||||||
14 |
Жасушаның негізгі құрам бөліктер. Түрлі жасушалық құрылымдар мембранасының құрылысы мен функциялық ерекшеліктері
№2 зертханалық жұмыс. Пияз эпидермисінің жасушаларындағы плазмолиз және деплазмолиз құбылыстарын бақылау. |
1 | ||||
15 | Бақылау жұмысы | 1 | ||||
16 |
Цитоплазма органоидтері:эндоплазмалық тор, гольджи жиынтығы және лизосомалар.
№3 зертханалық жұмыс өсімдік жасушаларындағы цитоплазманың қозғалысын бақылау. Цитоплазма органоидтері: пластидтер, митохондриялар, олардың жасушадағы атқаратын қызметі |
1 | ||||
17 | Цитоплазма органоидтері: жасуша орталығы, рибосомалар, олардың жасушадағы атқаратын қызметі | 1 | * | |||
18 | Цитоқаңқа. Қозғалыс органоидтер, жасушалық қосымшалық қосындылар, олардың құрылысы, жасушадағы атқаратын қызметі | 1 | * | |||
19 | Ядроның құрылысы мен қызметі. Хромосомалардың химиялық құрамы және құрылысы, жасушадағы атқаратын қызметі | 1 | ||||
20 | Саңырауқұлақтар, жануарлар және өсімдік жасушаларының құрылысындағы ерекшеліктер. | 1 | ||||
21 | «Эукариоттық жасушаның құрылымдық-функциялық құрылыс ерекшеліктері» тақырыбы бойынша білімдерін қортындылау және жүйелеу. | 1 | * | |||
3 бөлім. Тіршіліктің жасушалық емес формалары (2 сағат). | ||||||
22 | Вирустар және фагтар. ЖИТС-тің (жүре пайда болған иммундық тапшылық синдромы) вирусы. Оның құрылысы мен тіршіліктері. | 1 | * | |||
23 | Вирустық аурулардың алдын алу. | 1 | * | |||
ІV бөлім. Жасушадағы зат және энергия алмасу. (9 сағат) | ||||||
24 | Жасушадағы зат және энергия алмасу. Зат алмасу реакцияларының катализдік сипаты. | 1 | ||||
25 | Пластикалық және энергиялық алмасулар. | 1 | ||||
26 |
Энергиялық алмасудың негізгі кезеңдері.
Көрсетілім: жасушадағы метаболизм жолдарының сызбанұсқалары. |
1 | ||||
27 | Жасушалық таныс алу процесінің айрықша ерекшеліктері. | 1 | ||||
28 | Органикалық заттарды түзу әдістері: автотрофты және гетеротрофты. | 1 | ||||
29 | Фотосинтез, оның сатылары. Хемосинтез, оның биосферадағы рөлі.Көрсетілім: фотосинтез процесін бейнелейтін тәжірибелер. | 1 | ||||
30 |
Нәруыз биосинтезі. Генетикалық ақпараттың негізі- ген түсінік. Генетикалық код. Нәруыз биосинтездерінің материцалық принципі.
Көрсетілім: «нәруыз биосинтезінің» модель – аппликациясы |
1 | * | |||
31 | Бақылау жұмысы | 1 | ||||
32 |
ДНҚ-лық матрицаға сәйкес а-РНҚ –ның түзілуі. Биосинтезінің реттелуі.
Көрсетілім: ДНҚ және РНҚ-ның модульдері. |
1 | * | |||
33 | Гомеостаз туралы түсінік, жасушадағы зат және энергия алмасу процестерінің реттелуі | |||||
V бөлім. Организмдердің көбеюі және жеке дамуы (10 сағат) | ||||||
4 тарау. Өсімдіктер мен жануарлардың жыныссыз көбею (2 сағат) | ||||||
34 |
Өзін-өзі ұдайы өндіру – тіріге тән жалпылама қасиет. Митоз жыныссыз көбеюдің және көпжасушалы организмдер өсуінің негізі, оның фазалары және биологиялық маңызы.
Көрсетілім: митоздың сызбанұсқасы. |
1 | * | |||
35 | Организмдердің жыныссыз көбею формалары:митоздық бөліну, вегетативтік көбею т.б.жыныссыз көбеюдің эволюциялық маңызы. | 1 | * | |||
5 тарау. Жынысты көбею (3 сағат) | ||||||
36 |
Жынысты көбею. Мейаз оның биологиялық маңызы. Сперматогенез. Овогенез.
Көрсетілім: мейоздың сызбанұсқасы. |
1 | * | |||
37 | Ұрықтану. Гүлді өсімдіктердегі ұрықтанудың ерекшеліктері. Ұрықтанудың биолдогиялық маңызы. | 1 | * | |||
6 тарау. Жеке даму (онтогенез) (3 сағат) | ||||||
38 | Организмдердің жеке дамуы (онтогенез) түсінігі. Бөліну, өсу, жасушалардың жіктелуі, органогенез, көбею,картаю, организмнің өлуі. 1 | 1 | * | |||
39 |
Э.Мюллер және Э. Геккельдің биогенетикалық заңы.
Көрсетілім: омыртқалыжануарлар ұрықтарының ұқсастығының кестелері. |
1 | * | |||
40 | Дамып келе жатқан ұрықтың дене бөлшектерінің өзара әсері | 1 | * | |||
7 тарау. Организмнің дамуы және қоршаған орта (2 сағат) | ||||||
41 | Организмнің эмбриондық және постэмбриондық дамуындағы қоршаған орта факторларының рөлі. Токсиндік заттардың эмбриондық және постэмбриондық кезеңдер барысына әсері (туа біткен кемтарлықтар). | 1 | * | |||
42 | Организмнің өсуі және дамуы.орта жағдайларының өзгерістеріне организмнің бейімделу деңгейлері. | 1 | ||||
VІ бөлім. Генетика негіздері (12 сағат) | ||||||
8 тарау. Тұқымқуалаушылықтың негізгі заңдылықтары (7 сағат) | ||||||
43 |
Генетиканың даму тарихы. Белгілердің Г.ИМендель ашқан тұқым қуалау заңдылықтары. Гибридологиялық әдіс. Моногибридтік шағылыстыру. Доминанттылық және ажырау заңдары.
Практикалық жұмыстар : генетикалық есептер шығару |
1 | ||||
44 | Көптік аллельдер. Талдаушы шағылыстыру. Дигибридтік және полигибридтік шағылыстыру. Тәуелсіз үйлесімдік заңы. Фенотип және генотип. | 1 | ||||
45 | Жыныстың генетикалық анықталуы. Жыныс хромосомаларының генетикалық құрылымы. Гомогамететалы және гетерогаметалы жыныс. Жыныспен тіркес тұқым қуалайтын белгілер. | 1 | ||||
46 | Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы. Гендердің тіркесу топтары. Белгілердің тіркес тұқым қуалауы. Т. Морган заңы. | 1 | ||||
47 |
Гендердің толық және толық емес тіркесулері. Хромосомалардың генетикалық картасы.
Көрсетілім: тұқымқуалаушылық заңдарын, хромосомалардың айқасуын бейнелейтін модель – аппликациялар. |
1 | ||||
48 | Генотип –біртұтас жүйе. Хромосомалық цитоплазмалық цитоплазмалық тұқымқуалаушылық | 1 | * | |||
49 | Белгілердің анықталуында аллелі, (доминанттық, толық емес доминанттылық) аллельді емес гендердің өзара әрекеттесулері (комплементар, эпистаз және полимерия) | 1 | ||||
9 тарау. Өзгергіштіктің негізгі заңдылықтары (5 сағат) | ||||||
50 |
Өзгергіштіктің негізгі формалары. Генотиптік өзгергіштік. Мутациялар: гендік, хромосомалық және геномдық мутациялар
Көрсетілім: қоршаған орта жағдайларының организм өзгергіштігіне әсерін көрсететін тәжірибе нәтижелері; кеппешөп материалдары, будандық, полиплоидтық өсімдіктердің жинақтамалары, нақпішіндері. Практикалық жұмыс. 1 қарапайым генетикалық есептер шығару |
1 | ||||
51 | Бақылау жұмысы | 1 | ||||
52 | Жартылай летальды және летальді мутациялар. Мутациялардың себептері мен жиілігі, мутагендік факторлар. Мутациялардың эволюциялық рөлі. | 1 | ||||
53 | Үйлесімдік өзгергіштік, оның генетикалық алуантүліліктің қалыптасуындағы рөлі, эволюциялық маңызы. Тұқым қуалайтын өзгергіштіктегі гомологтық қатарлар заңы. | |||||
54 |
Фенотиптік немесе модификациялық өзгергіштік. Белгілер мен қасиеттердің дамуы және жарыққа шығаруында сыртқы орта жағдайларының рөлі.
№5 зертханалық жұмыс. Өсімдіктер мен жануарлардағы өзгергешті зеттеу, вариациялық қатар және қисық құрыстыру |
1 | ||||
55 |
Модификациялық өзгергіштіктің статистикалық заңдылықтары.
Доминанттылықты басқару |
1 | ||||
V ІІ бөлім. Адам генетикасы (5 сағат) | ||||||
56 |
Адам тұқым қуалаушылығын зерттеу әдісітері. Адамның генетикалық әртүрлілігі. Көрсетілім: адамның хромосомалық аурулары және олардың фенотиптік көрініс беруі.
№6 зертханалық жұмыс. Шежіре құру. Адамның шығу тегі және адам нәсілдері туралы генетикалық мәліметтер. Адам белгілерінің тұқым қуалау сипаты. |
1 | ||||
57 | Адамның белгілерінің тұқым қуалау сипаты. Денсаулықтың генетикалық негздері. Адамның генетикалық денсаулығына ортаның әсері. Генетикалық аурулар. Популяция генофонды. | 1 | ||||
58 | Биологиялық және элеуметтік тұқым қуалаудың арақатынасы. Генетиканың әлеуметтік проблемалары. Гендік инженерияның этикалық проблемалары. Генетикалық болжам және медициналық – генетикалық кеңес беру. | 1 | ||||
V ІІІ бөлім. Селекция және биотехнология негіздері (9 сағат) |