Дүниетану 1-сынып ҚМЖ Қысқа мерзім жоспарлары Барлығы – 33 сағат, аптасына 1 сағаттан Атамұра

Білімділік: қоршаған орта мен ондағы ағзалардың бір-бірімен тығыз байланыста өмір сүруін, таралуын түсіндіру;

Тәрбиелік: Тіршілік ортасы туралы түсінік бере отырып, табиғи ортаның алуан түрлілігін түсіне білуге үйретіп, эстетикалық тәрбие беру, экологиялық сауаттылыққа баулу;

Дамытушылық: Жаңа технологияны меңгерту және қосымша тапсырмалар беру негізінде, логикалық ой-өрісті дамыту, білім деңгейін тереңдету, техникалық құралдар арқылы қызығушылығын арттыру;

Балшыққа тек жолама(Сұқ саусақпен ескерту)

Жек көремін оныңды (Сұқ саусақпен оң және сол жаққа серпілту)

Бүлдіресін қолыңды (екі колының алақандарын жоғары көтеріп айналдыру)

Секіріп өт ордан да,(екі қолынды жұдырықтап кезек кезекбірінің үсінен бірін секірту)

Секіріп өт жолдан да, (екі қолынды жұдырықтап кезек кезекбірінің үсінен бірін секірту)

Қуса күшік жетпесін (баяу жүгіру)

Машина басып кетпесін ( машинаның рөлін айналдыру)

Айналаға қарасандар өздеріңізге таныс және таныс емес те өсімдіктер қаншама! Осыған байланысты дәрілік өсімдіктер туралы айтып берсеңіздер.

1. Итмұрын 2. Жалбызтікен 3. Меңдуана

4. Түймедақ 5. Өгейшөп 6. Усарғалдақ

«Неге?» деген білуге құштарлық сөз бар! Ол сөз әр кезде әр қашанда өмірдің мәнін аңғаруда туындайды. Бұл сөз айнала қоршаған дүниені танып білуге көмектеседі.

Орны: сынып кабинеті

Көрнекілігі: интертақта, слайд — шоу, «Экологиялық жағдайлар»- жайлы фотосуреттер.

1) Кіріспе сөз

Табиғат – күрделі де көп түрлі, Біз оны неғұрлым көп танып түсінсек, соғұрлым табиғат бізге қызықтырақ бола түседі. Өмір сүруге қажеттінің бәрін береді тамақ, киім, баспана.

Табиғатқа басталған сүйіспеншіліктен махаббат пен Отан басталады. Табиғаттың әсемдігін сезініп оның тілін оқу, білу, байлығын қорғау керек.

Бүгін өздеріңізбен сынып сағатында танымдық саяхат жасаймыз. Саяхат барысында білім, достық, тапқырлық, шапшаңдық және тапсырманы ұқыптылықпен орындауды қажет етеді. Өздеріңіздің білетіндей адам табиғаттың сырын ұғып жапырақтың сыбдырымен, бұлақтың сылдырын естіп, бұлбұлдың әнімен, шегірткенің дыбыстауын тыңдап, адам болғаны бәрімізге мәлім, яғни адам табиғатпен тығыз байланыста болады.Қазіргі таңда экология сөзін жиірек еститін болдық.. Экология сөзі грек тілінен аударғанда «үй — жай» және «мекен» туралы ілім. Ол бірнеше бөлімге бөлінеді: аутэкология, синэкология, демэкология, биоэкология, адам экологиясы. Ал енді біз саяхатқа шығамыз.

І аялдама: «Қорық»

басылады

Елімізде 9 қорық бар. Қорықта қаншама жануар түрлері кездеседі, көбісі әрине бізге таныс. Тапсырма: «Сен білесің бе?» — айдарымен жануарлардың ерекшеліктерін айтып беру.

1оқушы: Орлов сәйгүлігі — әріптерден сөз құрастыра біледі және дыбыстап жауап та бере алады екен.

2 оқушы: Тоты құс — адамша сөйлей алады және оны орнымен айта алады: «Сәлем!», «Қайырлы түн!», «Тамақ бер!», «Тоңып қалдым»- деген сияқты.

3 — оқушы: Қарғалар қатып қалған нанды шалшық суға салып, жібітіп жейді екен. Шоқып,

қайта салып жібіген кезде жеп отырады екен.

4 — оқушы: сауысқан — өз ұясына жылтыр заттарды жинап отырады екен.

Мазмұндауи

Ауланың қарын күредім

Апама барып құдықтан

Су әкеліп беремін

Еденді де жуамын

Шаң тозаңды қуамын

1. Температураны немен өлшейді? Оның түрлерін ата (суреттерін көрсету)

2. Ауа, су, топырақ температурасының тіршілік иелері үшін қандай маңызы бар?

3. Дені сау адамның қалыпты температурасы қандай болу керек?

4. Ауа райын білу не үшін керек?

5. Ауа — райын болжайтын қандай жәндіктерді білесіңдер?

(Көл, аққу, балық, құс, ағаш, инелік суреттері және рет сандары бар буындар болады.) Суреттерді орнына жылжыту арқылы құпия сөз шығады. Оларды ретімен орналастыр.)

Денелер мен заттар деген сөз шығады

4 — топ: Сен білесің бе? айдары бойынша (балаларға қосымша карточка тарату)

Қайсы дене? Қайсы зат? Ажырат. Үстелдің үстіне сабын қою.

Сабын неден жасалған? Ерте кезде қазақ халқы қара сабынды алабота деген өсімдікті өртеп, малдың сүйектерін өртеп, өсімдіктің күлін және сүйектің майын қосып жасаған. Жасалған нәрсе түнімен тұрған. Сабынның мынадай пайдасы бар:

Егер жара шықса сол жерді сабынмен жуу керек. Иіс сабыннан гөрі кір сабынды пайдаланған дұрыс екен.

3 минут уақыт беру. Топтың жауаптарын тыңдау.

.

Кәне, кәне сұрайық

Кімнің болсы бойы ұзын

Паравозы поездің

Пш-пш-пш-пш біз кеттік

басылады

Тапсырма: Денелер қандай заттардан тұрады? Жаңбыр судан,

Тапсырма: Денелер қандай заттардан тұрады? Ұшақ металлдан

•Тапсырма: Не неден жасалады? Ауызша

Мазмұндау

2) Оқушыларды қоршаған ортадағы дүниелер мен құбылыстарды ғылыми тұрғыдан түсінуге, зерттеуге бақылау жасау;

3) Жыл мезгілдеріне байланысты табиғат құбылыстарын көреді және түсінеді.

«Мен атқан таңды сүйемін, таңды сүйемін

Шуағын шашқан күнді сүйемін, күнді сүйемін.

Аялаған табиғатты сүйемін, табиғатты сүйемін.

Қоршаған бар әлемді, өзімді сүйемін»

Табиғаттуралы әңгме жазамыз.

2) жас ерекшеліктеріне сай табиғаттану түсініктерін;

3) Баланың эмоционалды сезімін байыту. Табиғаттың сенімді досы болуынабиғат тіршілік көзі. Оның әрбір әсері адам өмірінде үлкен роль атқарады.Аяулы табиғатсыз осы ғаламда өмір сүру, тіршілік ету мүмкін емес еді. Жыл мезгілдерінің өзгеруі де, табиғатты одан әрі әсерлейді. Әр жыл мезгілі әр қилы. Төрт жыл мезгілі бізге төрт түрлі ғажайып күйін сыйлайды. Таудан сарқырап аққан өзеннің айналасында өксіген  оттай жануарларды көрудің өзі керемет көрніс емес пе?! Бау –бақшада өскен жеміс –жидектердің өзі мұрын жарады. Жайқалып өскен түрлі гүлдер көзге өз кереметтігін сыйға тартады.Аспанан күннің көзі түскенде, жердің жүзі қуана қыбырлайды. Көлдер қойнын ашса, қаңқылдап оған құстар қонар. Адам мен табиғат әрқашанда егіз. Ата-бабамыздың «Жер –қазына, су-алтын, мал- байлық»,- атты нақыл сөздері аяулы табиғатымыздың кеңпейілдігін дәлелдегендей.а көмектесу.

Далаға қорған болып тұра қалған.

Барлығы баласындай бір-ақ үйдің,

Барлығы жаралғандай бір адамнан.

О, құдірет, неткен шалқар күй ең сен,

Бүгін менің жиі еңсем.

Осылай да ойланып қой, адамдар,

Жығылмайсың орманыңа жүгінсең

Табиғат әсемдіктің төркінісің,

Ән саламыз бір сенің көркің үшін.

Жан-жануар табынып бір өзіңе,

Сенен асып тұрғандай бар тынысын

басылады